Home | To bottom

Dua pulo a tawen iti naunday a panagserbi iti nakurapay nga umili iti syudad
ti Baguio: Itag-ay ken ituloy nga ilaban ti pangkabiagan, serbisyo pangkagimongan,
ken kalintegan dagiti marigrigat

Pablaak ti Organisasyon dagiti Nakurapay nga Umili-KADAMAY

Kagiddan ti pananglagip iti umuna a lawas ti Disyembre kas lawas para kadagiti nakurapay nga umili iti syudad (Urban Poor Week), selselebraren ti Organisasyon Dagiti Nakurapay nga Umili iti Syudad (ORNUS) maika-dua a dekada nga awan sarday ken sipupudno a pinagserbi iti marigrigat nga umili iti syudad ti Baguio.

Manipud naitakder idi 1984 inggana iti agdama, situtured ken sipupudno nga inlaban ken intandudo daytoy nga alyansa ti tarigagay dagiti nakurapay nga umili para iti pangkabiagan, naan-anay a serbisyo pangkagimongan ken kalintegan dagiti nakurapay.

Saan a mabilang dagiti balligi ken kontribusyon ti ORNUS kasilpo iti panangilaban iti tarigagay ti umili. Daytoy ti nangidaulo iti panakilaban dagiti naduma-duma a komunidad para iti panangsalaknib iti pagtaengan kontra iti demolisyon. Sipapannakel daytoy a mangkuna a gapu iti daytoy, adu a komunidad ti naitakder ken nagtalinaed aginggana ita. Nu manpay saan a naan-anay ti panagtagikua iti daga, ket makuna a napatalged ti panagnaed da kadagiti lugar kas iti sumaganad: Bontoc Village, Camp 8, Holyghost Extension, East and West Quirino Hill, Pinget, Pinsao Pilot, Takay Fairview, San Vicente, ken dadduma pay a komunidad dagiti nakurapay nga umili iti syudad.

Gapu iti napinget a panagtignay ti ORNUS kontra iti demolisyon, kasta met a babaen iti panakisilpona iti dadduma nga organisasyon dagiti nakurapay nga umili iti syudad iti intero a pagilian, napilit tayo ni dati a Presidente Cory Aquino a mangi-ulog iti maysa a linteg a nangpasardeng iti demolisyon babaen iti RA 7279. Nu man pay kaadwan iti probisyon ti nasao a linteg ket saan nga agserbi iti pag-imbagan dagiti nakurapay, dakkel a banag ti moratorium iti demolisyon iti uneg ti tallo a tawen manipud 1992, tapno mapatalged ti panagnaed dagiti marigrigat nga aw-awagan ti gobyerno nga squatters.

Dakkel met ti nagbalin a kontribusyon ti ORNUS iti kampanya ti umili iti Kordilyera para iti bukod a panagkeddeng ken salaknib iti nagtaudan a daga, maysa ti ORNUS ti kakuyong ti Cordillera Peoples Alliance a naglab-lobby iti Constitutional Convention

Idi 1986 tapno maimarka iti nasao a kangatuan a linteg ti pagilian, ti probisyon a maadaan koma iti awtonomya ti rehiyon Cordillera ken dagiti Moro iti Mindanao. Numanpay kalpasanna ket pinasanguanda tayo iti bugos nga awtonomya babaen iti Organic Act a sinupyat tayo agsipudta saan nga isu ti mangted iti pudpudno a pannakabigbig ti bukod a panagkeddeng a dawdawaten tayo para iti Cordillera.

Iti agdama a dekada, maysa ti ORNUS iti kaunaan nga organisasyon a nagpanawagan iti panagpatalaw iti maysa nga managdakdakes a presidente a ni ERAP. Sumagmamano laeng dagitoy kakadwa ken kakailian, kadagiti balligi ken kontribusyon ti ORNUS iti napapateg a pasamak iti pakasaritaan ti Cordillera ken ti pagilian.

Iti las-od ti pammadakes ken pammutbuteng ti pasista nga Estado, kas iti panangnagan iti alyansa a “front ti CPP” ken maka-NPA, saan tayo nabut-buteng ken situtured a sinango dagiti peggad. Iti las-os ti pananguy-uyaw ken panangirurumen dagiti kakabsat ken kakailian a saan a makaawat iti intay ilablaban ken ipagpagna, saan tayo a nadismaya ken saan a napabpabainan ket tapno maipursige ti trabaho iti panag-organisa, panagpamulat, ken panagtignay. Agsipudta ammo tayo nga eggem-eggem tayo ti usto a prinsipyo, ti usto a panangamiris iti kasasaad ti kagimongan, ken takder a pudno nga maka-umili/maka-Pilipino para iti marigrigat ken maidad-dadanes.

Duapulo nga atitiddog a tawen iti anus, rigat ken sakripisyo. Saan tayo a mabilang nu namin-ano tayo a nagmartsa iti Session Road, ken nagprogprograma iti daytoy a disso (Peoples Park/Igorot Park), tapno laeng ibutaktak dagiti problema ti umili, ibutaktak ken supyaten dagiti saan a maiparbeng a linlinteg, patakaran, programa ken proyekto ti gobyerno a komontra iti pagimbagan tayo nga umili.

Napanday ken natenneb ti ORNUS iti duapulo a tawen a kapadasan. Kapadasan a napnuan-adal, kadagiti nagkamalian ken nagkapsutan a kasapulan nga rumbeng nga iwaksi ken padur-asen, dagiti pagpigpigsaan nga rumbeng a pagtalinaeden. Nabaknang a kapadasan nga napateg a ramit iti panangitultuloy iti panagtignay.

Agingga’t agtaltalinaed ti problema a sagsagrapen dagiti nakurapay nga umili iti syudad, saan nga agpatingga ti ORNUS. Aginga’t agtaltalinaed ti sistema iti gimong no saddinno ket lumawlawa ti baet dagiti sumagmamano a babaknang ken ti nalawa nga marigrigat nga umili a Pilipino, saan nga agpatinga ti misyon ti ORNUS nga pagserbian ken salakniban kalintegan ken ti tarigagay dagiti nakurapay nga umili iti syudad.

Nangruna pay iti agdama nu saddino ket napalalo ti atake ti Rehimen US-GMA, a kakumplot dagiti ganggannaet nga kapitalista iti pananggundaway iti nabatbati a kinabaknang ti pagilian. #

Home | Back to top